Сыдрэ чIыпIи шъыпкъэр щиIон фаеу зылъытэрэ цIыфхэр щыIэх. Ахэм ар къягоожьэу къыхэкIыми, шэныр зэблэхъугъуай. Ахэм ащыщ Пэнэшъу Сэфэр. Сыдигъуи телъэшъуагъэ имыIэу зытетыр къыIощт иягъэ къекIын зэрилъэкIыщтыр къыдимылъытэу. Дэубэ-дашхэу, зыр зытебанэрэм ежьыри темыбанэу, «ар ошIа, ащ фэдэп ар» ыIонышъ, цIыфыр къыухъумэн ылъэкIыщт. Зыгорэ епIощтмэ, бэрэ къэуухьанэу щытэп, псынкIэу къыгурыIощт, джэуапи къыгъотыщт.

Сирием щыхэкIодэгъэ урысые дзэкIолIэу Костенко Вадим ибынхэм, Краснодар къуапэмкIэ зыщыщ Гречанэ Балкэ икъоджэдэсхэм зызэрэзиукIыжьыыгъэу къаIуагъэр ашIошъ хъурэп. Джащ пае гъэтIылъыми ипIалъэ благъэкIыгъ, зыщашIыщтыри ашIэгорэп. Янэ-ятэхэм лъэIу тхылъ полицием иIофышIэхэм аратыгъ. Зыфаехэр, ятIуанэрэу уплъэкIунхэр ашIыныр ары, сыда зыпIокIэ, тыркъохэу хьадэм тещагъэмэ, ахэмэ зэралъытэрэмкIэ, къагъэлъагъорэр нэмыкI.

«Кавказыр зэдытиун», джаущтэу зэджагъэхэ фестиваль Теуцожь районым щыкIуагъ. Районым щыпсэурэ цIыф зэфэшъхьафхэм азыфагу зэгурыIоныгъэу, щэIагъэу, ныбжьэгъуныгъэу илъыр гъэпытэныр игухэлъэу Теуцожь районым иадминистрацие мы Iофтхьабзэр зэхищагъ. Мы фестевалыр апэрэу районым щыкIуагъ, Iофтхьабзэм иегъэжьапIэми цIыфыбэ къыугъоигъагъ. Районым ит псэупIэхэм зэкIэми ятворческэ купхэм ащ зыкъыщагъэлъэгъуагъ.

НыбжьыкIэхэу Тенэ-тет-Ростов къалэм «Адыгэ Хасэр» щызэхэзыщэнхэу зыгу хэлъхэр Адыгеим къэкIуагъэх. Ахэм республикэр зыкIыхахыгъэр – бэдауш купыр зэрэзэхэщэгъэн, зэрэзэпщэн фаер щызэрагъэшIэнэу ары. КIалэхэр яшъыпкъэу Iофым фежьагъэхэу къэлъагъо, ар къэзыушыхьатырэр, ятхьапэхэр регистрацие зыщашIырэм чIалъхьагъэх. Зыпылъынхэу атхыгъэр: лъэпкъым икультурэ хахъо фэшIыныр, тарихъым изэгъэшIэныр, адыгэхэу а хэкум щыIэхэм язэкъоуцоныр.

Тилъэпкъэгъухэу Тыркуем щыпсэухэрэмэ агъэфедэщтыгъэ пщынэу илъэсишъытIу фэдиз зыныбжьыр лъэпкъ музеим ихъарзнэщхэм ащыщ хъугъэ. Ар къезытыжьыгъэр Тыркуем щыпсэурэ адыгэу ШъэошIу Хьакъкъы. Ежь ШъэошIум пщынэр апэу зэлъэгъум илъэсипшI ыныбжьыгъ, джыри илъэсипшыкIэ ыщэфыжьыгъ. КъызэриIотагъэмкIэ, пщынэр къызIэкIахьэм, гъэцэкIэжьынэу ищыкIэгъагъэр бэ, ау, уахътэ ыхьыгъэми, зытетыгъэм тетэу зэтыригъэпсыхьажьыгъ.

Адыгэ Республикэ ыкIи Пшызэ шъолъыр ащыпсэурэ быслъымэн нэбгырэ 20-эу мыгъэ Чабэм щыIагъэхэм Ислъам диным ипкъэухэм ащыщэу хьаджэ кIоным пылъ шэпхъхэ-пшъэрылъыхэр агъэцэкIагъэхэу къагъэзэжьыгъ. Мэфэ тIокIым къыкIоц Чабэм хьаджашIэхэр къэтыгъэх, хьаджэм иIахь шъхьаIэхэр Iоныгъэом и 22-рэм къыщыублагъэу и 27-рэм нэс зэшIуахыгъэх. Мыекъопэ гупчэ мэщытым дин лэжьхэм яIахьыл-гупсэхэр ащыпэгъокIыгъэх.

Чъэпыогъум иапэрэ мафэ зыныбжь хэкIотагъэмэ я Дунэе маф. 1992 илъэсым щегъэжьагъэу мы мафэр Урысые хэгъэгум щыхагъэунэфэкIы. Ащ къыдхэлъытагъэу Адыгэ Республикэм илIышъхьэ ыцIэкIэ илъэсишъэ ыкIи нахьыбэ зыныбжь нэбгырэ 27-рэу Адыгеим щыпсэухэрэм а мафэм афэгушIуагъэх, шIухьафтынхэр аратыгъэх. Ащ фэшъхьафэу республикэи инэжъ-Iужъхэр яспартакиадэ Мыекъопэ районым щырагъэкIокIыгъ.

Адыгэ шъуашэм имафэ республикэ гупчэм къалэу Мыекъуапэ щыкIуагъ. Илъэситф хъугъэу лъэпкъ мэфэкIыр мыщ щыхагъэунэфыкIы. Ау гъорэкIо къыщэгъэжьагъэу ар къэралыгъэ мэфэпчъым хэуцуагъ. МэфэкI мафэхэм яхьылIагъ зыфиIорэ хэбзэгъэуцугъэм диштэу Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Хасэм мы унашъор ыштагъ. МэфэкIым мэхьанышхо зэриIэр, ащ хэлажьэхэрэм япчъагъэ илъэс къэс зэрэхахъорэр пчыхьэзэхахьэм къекIолIагъэхэм хагъэунэфыкIыгъ.

Урысые шIэныгъэлэжьэу, академикэу Тишков Валерий зэрилъытэрэмкIэ, Къэрэщэе-Шэрджэс республикэр илъэпкъэгъухэу Сирием щыщхэм зэрафэдэгъум пае плъыр-стыр зыхэлъ Ислъам диныр зылэжьыхэрэр къэралыгъом къихьанхэ алъэкIыщт. «Зэлъэпкъэгъу» цIэм, ащ пылъ хэбзэунашъохэм IэкIыб адыгэхэмкIэ нахь къафагъэпсынкIэ Урысыем икъихьан Iофыр, «нацакцент» зыцIэ сайтым зэритымкIэ еIо а лIы гъэсагъэм. Ау шъыпкъэкIэ ар пштэнэу къиныкIай.

Урыс-Кавказ заом илъэхъан ыкIи ащ ыуж Урысыем адыгэмэ лъэпсэгъэкIодыр аришIылIэгъагъ аIоу щаштэнэуэ лъэркъ Iофым анахь зыгъэгумэкIырэмэ ащыщ адыгэ нэбгырэ 145 зэфэшъхьаф къэралыгъомэ ащыщхэу зыкIэтхэгъэхэ лъэIу тхылъыр Литва агъахьыгъ. Ар зыIэкIэхьанэу ашIыгъэр къэралыгъом и президентэу Даля Грибаускайте, Сеймым итхьаматэу Лорета Граужинене, министр шъхьаIэу Альгирдас Буткявичюс.