хъытыум зэритымкIэ, Урысые хьыкумэтым IэкIыб лъэпкъэгъумэ афэгъахьыгъэ Адыгеим ипрограммэ 2019-2021-рэ илъэсхэм ателъытагъэу ыштагъ. АщкIэ нэбгырэ 20 сэнэхьат гъэнэфагъэхэр яIэу къащэжьнэу къекIы. Ары шъхьаем, ащ икъэбар къэзытхыжьгъэм фэшIы ышIыгъа, IэкIэшIагъа: къыIорэп а нэбгырэ 20-р илъэсищым къакIоцIа къызащэжьыщтыр, хьауми апэрэ илъэс закъуа? Ащ фэдэ упчIэм иджэуап къыпIэкIэхьанэу уфае зэкIэхъурэр, зыкIэ...

щыпсэурэ адыгэхэм Хэсэ щызэхащэн агу хэлъ. Ахэмэ пшъэрылъэу зыфашIыжьынэу аIорэр Европэм зэпхыныгъэмкIэ щызэдэпсэурэ къэралыгъохэм адыгэмэ лъэпкъгъэкIодэу Урыс пэчъыхьэмэ XVIII-XIX лIэшIэгъухэм арашIылIагъэр арагъэштэныр ары. Ащ игугъу къышIыгъ, къызэратхырэмкIэ, Адыгеим къэкIуагъэу KAFFED-ым итхьаматэу Яшар Асланкая. Дунэе Адыгэ Хасэр тиIэу Европэ Хасэм сыдкIэ тыщыкIэрэ, лIэу зыгугъу тшIыгъэм ыIуагъ.

Тыжъ Илкай ыцIэкIэ къэзгъэзэжьыгъэхэм апае гъэпсыгъэ хьакIэщым гъэтхапэм и 1-м Коблэ Муаммэрэу илъэс 20-м ехъукIэ Туркуем къикIыжьи ихэку къэкIожьыгъэу джы хьыкумэ IофкIэ рафыжьын агу хэлъым пае Iэнэ хъурае щашIыгъ. Ежь Коблэ Муаммэр къызэриIотагъэмкIэ, ащ Къэбэртэе-Бэлъкъарым, Къэрэщэе-Шэрджэсым, Адыгеим щыщхэу лъэпкъ Iофым пылъ нэбгырэ 17 къырищэлIагъ. ЗэIукIэр рэхьатэу, шъырытэу, тынчэу рекIокIыгъ, хэлэжьагъэхэм...

игупчэ мэщытым бэрэскэшху нэмазым ыуж (мэзаем [февралым] и 22-м) Абхъазым икъэлэ шъхьаIэу Сэхъъум мэщытэу дашIыхьан агу хэлъым пае ахъщэр аугъоинэу зэрэрагъэжьагъэу къыщаIуагъ. Ащ икъэбар facebook-ым къизгъэуцIуагъэр бэрэскэшху нэмазым хэлэжьагъэмэ ащыщэу Nur Thagapso. КъызэритхыгъэмкIэ, ахъщэ угъоиныр къэкIорэ бэрэскэшхо нэс кIощт. Къэбарым тегущыIагъэмэ «чIыгур къаратыщтэп» зэIони къахэкIыгъ. Ау ащкIэ пэрыохъу...

Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетыр апшъэрэ еджапIэхэу ежыркIэ хъунэу ыIорэм ахитхагъ. Ащ фэдэ унашъор зыштагъэр пэчъыхьэ хьыкумэтым щыщ купэу IэкIыб къэралыгъомэ ащыщ апшъэрэ еджапIэмэ алъыплъэрэр ары. Аиф-Адыгеим къызэритырэмкIэ, Мыекъопэ къэралыгъо технологическэ университетыр къызэрэхагъэунэфыкIыгъэм шIуагъэу къыритыщтыхэм ащыщыр – джы Иорданием ит апшъэрэ еджапIэмэ...

Рассматривается один из компонентов мифо-ритуальной традиции, прослеживающейся с древнейших времен, рудименты которой и сегодня встречаются в адыгском обществе. Показано, что возведение ритуальных курганов нартских времен имело глубокий смысл – они символизировали воссоединение двух миров – нижнего (основа) и верхнего (надстройка). Отмечается, что функции курганов в том, что, хотя жизнь покоящихся...

КI Мухьдин, блэкIыгъэ илъэсым и мэлылъфэгъу (апрель) мазэм нэс къалэу Шъачэ иIэшъхьэтэт иапэрэ гуадзэу лажьэщтыгъэм иIоф хьыкумэм нагъэсыгъ. Ащ иапэрэ зэхэсыгъор мэзаем (февралым) и 8-м кIуагъэу къатхыжьыгъ, ау ар зэрэкIуагъэр тагъашIэрэп. КъызэратхыжьрэмкIэ, палъхьэрэм КIырмытыр афеуцуалIэрэп. Зэраумысырэр – джа апэ къыфаIэтыгъагъэм текIыгъэп: иIэнатIэ фитыныгъэу къыритырэм шъхьадэкIэу тIоу псэугъэу ары. Нахь занкIэу къэпIон...

адыгэхэу Абхъазым 1992-93 илъэсхэм гъэхъагъэ фэзышIыгъэхэм ащыщхэу нэбгырэ 32-мэ гъэшIо бгъэхалъхьэхэу «ТекIоныгъэм пай» зыфиIохэрэр щаратыжьыгъ. ЗэIукIэр зыщызэхащэгъэ мафэр – мэзаем (февралым) и 19, зыщырекIокIыгъэ чIыпIэр – Гуманитар ушэтынхэмкIэ адыгэ республикэ институт. ГъэшIо бгъэхалъхьэхэр къязытыжьгъэхэр Абхъазым ищынэгъончъэ фэлажьэрэ купым и Iэшъхьэтетэу Килба Мухьамэдрэ, Абхъаз президентым...

илIышъхьэу КъумпIыл Мурат КАФФЕД-ым, анахь купышхо зэхэтэу Туркуем итым илIыкIохэу къэкIуагъэхэм заIуигъэкIагъ. ЗэдэгущыIэгъур зыфэгъахьыгъагъэр адыгабзэр, культурэр, экономикэр, инвестициехэр. «Хэхэс адыгэхэм зэпхыныгъэ адытиIэным осэшхо фэтэшIы, – къыщеIо КъумпIыл Мурат Фэисбукым. – Организацие анахь шъхьаIэу Тыркуем ис адыгэхэр зэфэзыщэу КАФФЕД-ым ипащэхэм непэ саIукIагъ. Лъэныкъо зэфэшъхьафхэмкIэ Iоф зэдэтшIэн тыгу».

ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтэу КIэрэщэ Тембот ыцIэкIэ щытым кIэлэцIыкIухэм, ахэмэ ятэ-янэмэ апай пшысэхэр зыдэт тхылъитIу къыдигъэкIыгъ: «Хэт анахь лъэш?» («Кто сильнее всех?») ыкIи «Адыгейские народные сказки». Сурэтэу дэтхэр кIэлэцIыкIухэм ашIыгъ. Тиражыр инэп. Пшысэхэр Мыекъуапэ тхылъыщэ тучанхэм ыкIи гуманитар ушэтынхэмкIэ Адыгэ республикэ институтым ащышъущэфын шъулъэкIыщт.